Không phải ngẫu nhiên mà người ta gọi kiến trúc sư là nhà điêu khắc ánh sáng. Cũng như Louis Kahn đã từng nói: “Một căn phòng nếu thiếu đi ánh sáng tự nhiên chỉ đơn giản là một căn phòng chết”. Ánh sáng trong bất cứ công trình kiến trúc nào cũng là yếu tố chính tạo ra sự tương tác giữa không gian nội thất và môi trường. Nguồn sáng tự nhiên đến từ nhiều hướng khác nhau, phản chiếu vẻ đẹp của từng hình dáng, từng đường nét, từng chi tiết trong một không gian tổng thể có sự đan xen phong phú. Để tăng diện tích đón sáng, giếng trời và cửa sổ rộng bằng kính là hai phương pháp thường được các kiến trúc sư ưu tiên lựa chọn khi thiết kế nhà.
Cả giếng trời và cửa sổ vách kính đều giúp gợi mở một không gian sống đón nắng và gió, kết nối con người với vạn vật, kề cận và chan hòa với thiên nhiên. Một vị trí tuyệt vời để thiết kế giếng trời là cầu thang. Đây là vị trí đảm bảo sự kết hợp hoàn hảo giữa yếu tố công năng và thẩm mỹ. Ánh sáng tự nhiên thông qua giếng trời tại cầu thang được phân bố đồng đều đến từng tầng, từng không gian sinh hoạt. Đồng thời, nó cũng tạo hiệu ứng thị giác các mảng sáng tối, đổ bóng tinh tế, đem lại giá trị thẩm mỹ độc đáo cho ngôi nhà. Tận dụng ánh sáng tự nhiên trong thiết kế nhà ở không phải là một điều đơn giản.
Vì nó đòi hỏi sự tính toán kỹ lưỡng để phù hợp với khu vực công năng. Mặc dù không gian bếp sẽ trở nên dễ chịu hơn khi có nhiều ánh sáng nhưng nguồn sáng tự nhiên lại không nên quá gần bếp nấu. Trong phòng ngủ, cửa sổ cần được bố trí một cách phù hợp với vị trí đặt giường và kết hợp sử dụng các thủ pháp không gian như rèm che hay decal dán kính…để điều chỉnh nguồn sáng tự nhiên trong ngày. Bên cạnh đó, nghiên cứu hướng tiếp sáng tự nhiên cũng là một trong những yếu tố quyết định đến việc sắp xếp bố cục và trang trí nội thất. Với những ngôi nhà đón sáng hướng Tây, gia chủ cần phải hạn chế trang trí nội thất bằng những tông màu ấm như vàng, cam, đỏ và thay vào đó là những tông màu lạnh, dịu mắt.
Trong trường hợp ánh sáng tự nhiên đến từ hướng Nam, gay gắt cả ngày, nội thất nên được trang trí với những gam màu sẫm và dữ dội tương xứng. Nếu gia chủ sở hữu ngôi nhà ở hướng Bắc và Đông thì thiết kế nhà sẽ phù hợp với tông màu nội thất nhẹ nhàng như trắng, kem…đem lại cảm giác sáng sủa, thanh thoát và dễ chịu. Ánh sáng tự nhiên trong nhà luôn tốt hơn ánh sáng nhân tạo. Nó bao phủ căn phòng của bạn trong một màu sắc đặc biệt mà bóng đèn chỉ có thể hy vọng làm giống. Ánh nắng mặt trời còn giúp bạn cảm thấy yêu đời và lạc quan hơn khi phải “giam giữ” bản thân trong bốn bức tường tù túng. Hơn hết, loại “đèn” này còn không làm phiền bạn vào mỗi cuối tháng với hóa đơn tiền điện khổng lồ.
Dưới đây là một số cách tối ưu hóa lượng ánh sáng tự nhiên vào căn nhà của bạn. Sơn tường và trần nhà bằng màu trắng hoặc một màu sáng khác sẽ là một cách dễ dàng để thêm nhiều ánh sáng tự nhiên. Bạn có thể tham khảo một số lưu ý cụ thể dưới đây để lựa chọn màu sao cho chính xác. Lựa chọn màu sơn sáng nhất có thể, mà phù hợp với căn phòng: Màu tường nội thất là cách số một để phản chiếu ánh sáng tự nhiên trở lại căn phòng của bạn. Giá trị phản xạ ánh sáng, hoặc LRV, có thể nằm trong khoảng từ gần 100% đối với màu trắng tinh khiết xuống gần 0% đối với màu đen. Tất cả các màu ở giữa sẽ có LRV lớn hơn hoặc thấp hơn.
Màu trắng là sáng nhất: Không có gì sáng hơn màu trắng. Nếu bạn thực sự không thích màu trắng nhưng mong muốn có nhiều ánh sáng vào phòng hơn, hãy xem xét màu sắc này trong một số tông màu khác; màu trắng có rất nhiều sắc thái khác nhau mà bạn có thể lựa chọn. Nó có thể pha lẫn một chút của màu hồng hoặc vàng, đều có thể phản xạ ánh sáng tự nhiên. Trần nhà rất quan trọng: Hầu hết các trần nhà đều có màu trắng vì một lý do: Màu trắng phản chiếu ánh sáng. Và vì trần nhà thường không được chú ý khi khảo sát trang trí của một căn phòng, nên không có gì là sai trong thiết kế trần nhà đi với màu trắng. Màu trắng phẳng được ưa chuộng hơn màu sơn bóng vì lớp sơn mờ làm giảm độ chói, không gây khó chịu. Ngoài ra, trần nhà không cần sơn bóng hơn vì chúng không bị va chạm vào thường xuyên như các bức tường và đồ trang trí khác.